مقایسه نقش و جایگاه مردم در حکومت های اسلامی و لیبرال دموکراسی

اسلام به عنوان تفکر الهی که احکام مربوط به جزئی ترین مسائل زندگی انسان ها را در خود جای داده، دارای احکام و دستورات بسیاری در فقه سیاسی بوده و علی رغم این که مربوط به چهارده قرن پیش بوده و ادبیات اصطلاحی آن، متناسب با آن دوران می باشد که بشر در آن دارای سطحی نازل از بلوغ و رشد فکری بود، دیدگاهی واقع بینانه و قابل اجرا نسبت به نقش مردم در حکومت دارد. با توجه به این که در نگاه اسلام، اصل و مبنا حیات اخروی آدمی می باشد و زندگی دنیوی پیش زمینه و شکل دهنده آن حیات جاودانه می باشد، خیر و صلاح انسان در راستای آن، مهم ترین اصل بوده و فقه سیاسی اسلام را جهت بندی می کند. لذا محدوده ای که اسلام برای مردم در نقش آفرینی قائل شده، از تشکیل حکومت تا اثرگذاری در تداوم آن و همچنین نظارت بر اعمال و اقدامات حکومت و کارگزاران آن، الگویی مبتنی بر واقعیت و قابل اجرا می باشد. لیبرال دموکراسی نیز در الگوهای گوناگون فکری بشری، امروزه به عنوان مقبول ترین و به نوعی کامل ترین اندیشه بشری در امر حکومت داری شناخته می شود و نقاط قوت بسیاری نیز در آن مشاهده می شود که حاصل تجربیات دراز مدت در سال های متمادی برای حکومت داری است، اما در حکومت های لیبرال دموکرات نقش آفرینی مردم از حرف تا عمل یکی نبوده و با هم تفاوت دارد. یکی از مهمترین عواملی که دموکراسی در کشورهای لیبرال امروزی را غیر حقیقی و به دور از شعارهای ارائه شده نشان می دهد، همین است، گرچه نباید از این نکته مهم نیز غفلت نمود که در دموکراسی های لیبرال، برخی از ساختارها و ساز و کارها با علم و آگاهی و به صورتی شکل گرفته است که در آن مردم تصور می کنند حاکمان واقعی جامعه بوده و همه چیز را خود تعیین می کنند، اما در واقع آنان بازیگرانی هستند که نقش خود را بر اساس خواست ها و تمایلات و در راستای منافع عده ای اندک که بازیگردان های اصلی عرصه قدرت می باشند، ایفا می کنند و خود نیز از این موضوع غافل هستند.